Tôi bỏ vùng kinh tế mới ở Bình Long, về Sài Gòn sinh sống. Trong thời gian này, tôi suy nghĩ mãi, chẵng lẽ mình chịu chết già để rồi mục nát với cỏ cây hay sao? Món nợ “Cơm cha, Áo mẹ, Chữ thầy,” quên hết hay sao. Bài thơ Quê Tôi viết năm 1960, lúc tôi học ở Huế (1960), vẫn còn đó:
Tôi lớn lên trong vườn khoai ruộng thóc
Đọt rau bùi, trái chín ngọt tình thương...
Nhờ hai buổi trường làng, tôi biết đọc
Luyện tay mềm, tôi viết chữ “Quê Hương.”
(Trích Quê Tôi, đoạn 8)
Cho dù trong hoàn cảnh nghiệt ngã, không còn cầm phấn trên bục giảng, tôi phải cầm bút tô điểm cho Quê Hương. Đề tài đầu tiên tôi viết trong thời kỳ này là “Thổ Âm Và Thổ Ngữ Bình Định” và đang biên soạn đề tài “Thể Thơ Đường Luật.” Hai đề tài đó hợp với hoàn cảnh biên soạn của tôi lúc ấy, là không có tài liệu tham khảo. Vốn liếng về thổ âm và thổ ngữ Bình Định, tôi đã góp nhặt vào trí nhớ trong 12 năm dạy học tại quê nhà thường tiếp xúc dân chúng vùng An Nhơn và Tuy Phước; lúc tù “cải tạo” ở K 18 (Kim Sơn, Bình Định) hằng ngày gần gũi với đồng hương khắp tỉnh cùng cảnh ngộ. Còn với thể thơ Đường luật, kiến thức đã có sẵn trong đầu bởi những năm tháng dạy môn Quốc văn, mỗi lần bình giảng một bài thơ luật Đường của Nguyễn Công Trứ, Nguyễn Khuyến, Trần Tế Xương,… tôi thường đề cập đến 10 luật cấm của thơ này; nào Luật Bằng trắc, Niêm, Vận, Đối, Khổ độc, Diễn đề, Phạm đề, Nhất khí, Trùng chữ, Trùng ý, và Kết cấu. Vâng, với tôi, các đề tài này không cần tài liệu, vẫn có thể tạm viết được, rồi chờ dịp tham khảo tài liệu sẽ bổ sung để được phong phú hơn.
ở cát tường những ngày làm thầy giáo
tu hú kêu rộn rã mùa chà là
tuổi hai mươi bắt đầu tập nói xạo
chiều ngó lung lên đỉnh ngọn núi bà
tuổi hai mươi trốn dưới nhiều mặt nạ
học trò hiền như lúa thóc ngoài đồng
tập học nói với những từ rất lạ
thương học trò công thức dạy cho xong
mùa giặc giã mạng người như cỏ rác
nhất tướng công thành,nhất tướng ai ?
những khí cụ xe tăng đại bác …
chỉ xác người là của việt nam !
12.04.2021
trong những ngày tháng này
tôi muốn chăm cây trái
những chẳng may bị gout
để quên những cơn đau
lấy điện thoại ra bấm
thấy người đưa lên mây
Das Lied von der Erde ("The Song of the Earth") - tạm dịch là "Bài Ca Của Đất" - là một tác phẩm của nhà soạn nhạc vĩ đại người Áo Gustav Mahler, viết trong hai năm 1908-1909. Được coi như là một bản giao hưởng (symphony), tác phẩm này gồm một chuổi sáu bài hát cho hai giọng tenor và alto (hay baritone) thay phiên nhau mỗi bài. Mahler viết bản giao hưởng này trong giai đoạn đau khổ nhất của cuộc đời ông, và nhừng bài hát này thể hiện những chủ đề như sự tồn tại, chia ly và cứu rỗi . Ngày nay tác phẩm này được coi như là bản giao hưởng vĩ đại nhất trong số chín bản giao hưởng của ông .
Lời của sáu bài hát trong Das Lied von der Erde Mahler lấy ý từ nhiều bài thơ Đường trong bản dịch tiếng Đức Die chinesische Flöte (1907) của Hans Bethge. Bài ca thứ nhất "Das Trinklied vom Jammer der Erde" ("The Drinking Song of Earth's Sorrow") lấy ý từ bài thơ Bi Ca Hành của Lý Thái Bạch .
Tôi vốn rất tự hào về cái chủ nghĩa ba phải của mình
Luôn nhìn mọi thứ bằng con mắt 50 50
Đồng tiền nào cũng có hai mặt
Mặt phải mặt trái
Phải chọn bên nào?
Khi đúng sai, phải trái, xấu tốt…
Chỉ là những giả định nhị nguyên của con người
Thì làm gì
Thì làm sao mình có thể chọn bờ để đứng
Vì bên nào cũng đúng và cũng sai
Nên tôi thường đi đứng giữa đường
Bạn tôi cười
Mầy dễ bị xe đụng
