Kompong Thom , cầu mới bắt qua sông Stung Sen , được Australia tài trợ .
Kompong Thom tiếng Khmer là bến cảng lớn , đó là tên từ xa xưa chứ ngày nay nơi này chỉ là bến cảng nhỏ của một thành phố lớn vừa thôi . Đi bộ loanh quanh trong phố chỉ có con đường chính là quốc lộ 6 chia thành phố thành khu nam và khu bắc . Đầu phía tây của thành phố có con sông Stung Sen trôi lững lờ để rồi sẽ chảy vào Tonle Sap - Biển hồ . Bắt qua sông là hai cây cầu . Cây cầu cũ hiện hữu từ lúc còn là thuộc địa của Pháp , có những vài hình vòng cung như cầu Trường Tiền ở Huế - Việt Nam . Cây cầu mới chạy song song ngay bên cạnh thì về kiến trúc không có gì cho ta để ý , có để ý chăng là ở trong công viên đầu cầu có một tác phẩm nghệ thuật hình con Kangaroo vì cầu mới được Australia tài trợ .
Trên con đường ven sông là trụ sở làm việc một số sở ban nghành của tỉnh và thành phố Kompong Thom . Có cả dinh tỉnh trưởng rất đẹp nhìn ra sông , xây từ hồi còn Pháp , hiện nay đang xuống cấp trầm trọng , gần đó có mấy cây gỗ Mahagoni đang có hàng ngàn con dơi ngủ treo lủng lẳng trên các cành cây chờ tối đến sẽ bay đi tìm thức ăn .
Lộ trình về Phnom Penh vẫn là tiếp tục đi trên quốc lộ 6 và sẽ đi về hướng nam , 170km . Rời Kompong Thom , ta đi ngang qua làng Kakaoh chuyên đục đẻo đá thành những sản phẩm tôn giáo dùng trong đền đài chùa miếu , thông thường những sản phẩm điêu khắc ở làng này được người Khmer giàu có mua và cúng dường cho các đền chùa trong cả nước . Đến km18 sẽ có bảng quẹo vào Phnom Santuk .
Chùa và đền trên núi Phnom Santuk .
Phnom Santuk là ngọn núi thiêng và có rất nhiều khách hành hương . Ai có đôi chân khỏe có thể leo 809 bậc thang để lên đỉnh 207m , trên đường lên núi sẽ đi ngang qua vô số tượng Phật cùng với am , miếu v . . . v . . . Khách cũng có thể mua vé " mãi lộ " để đi xe máy đoạn đường trải nhựa gần 3.000m quanh co leo dốc để lên đỉnh . Trên đỉnh có nhiều công trình kiến trúc tôn giáo , tượng rắn Naga 7 đầu, tượng Phật Nằm được đục từ tảng đá trong núi , chùa cũ , chùa mới đủ hết . Từng bầy khỉ thi nhau tung tăng đu lượn trong rừng cây um tùm chung quanh chùa , chúng tha hồ lấy đồ cúng cho chùa để ăn thoải mái ! Trên đỉnh cao chót vót ta ngắm được toàn cảnh về phía nam , phía Tonle Sap - Biển hồ .
Đoạn đường 150km từ Phnom Santuk về Phnom Penh tuy không xa nhưng đi quá là vất vả vì chặng này đang được thi công làm cho đường rộng thêm . Giống như đoạn đường mới đi cách đây một tuần từ Lom Sak về Khon Kaen bên Thái Lan , cũng chỉ dùng một làn đường cho xe chiều xuôi và chiều ngược lại , cũng bị cát bụi mù trời , chỉ được an ủi là đường này ở đồng bằng nên không bị leo đèo vượt dốc và nhứt là hôm nay sẽ được về đến Phnom Penh .
Quãng trường rộng bao la trước cung điện hoàng gia , Phnom Penh - Kampuchia .
Về đến Phnom Penh vẫn còn sớm , mới quá giữa trưa thôi nhưng những nơi mình dự định ở đều đã . . . . hết phòng , có nơi tạm được thì lại không có chổ để xe ! Loay hoay tìm một chặp rồi cũng có được phòng mà lại tốt nữa , đúng là " tận nhân lực tất tri thiên mệnh " : Ngay khu phố xá , gần chợ Lớn - Psar Thmei , gần Sisowath Quay bên bờ sông Tonle Sap với vô vàn cafe bar tha hồ mà la cà , gần cung điện hoàng gia , chùa Vàng chùa Bạc , viện bảo tàng v . . . v . . .
Rửa xe để giũ bụi đường ! Khi nào thì chủ xe giũ được . . . . bụi trần ?
Xe bị bám bùn và đất lẫn bụi quá nhiều nên sau khi ổn định chổ nghỉ xong là đi rửa xe , sau đó là cất xe và tà tà . . . . " chiều nay anh ra phố về , thấy đời là những quán không " . . . . Đường phố Phnom Penh cũng đông đúc nhưng chưa đến nổi kẹt cứng như Saigon . Kiến trúc sư Pháp quy hoạch thành phố này và vỉa hè tương đối không bị lấn chiếm thô bạo như bên Việt Nam mình nên người ta vẫn còn thấy thú vị khi đi dạo bộ trên những con đường ở thủ đô Phnom Penh . Nhà cửa chủ yếu là được xây dựng từ lâu rồi , được sửa lại chứ chưa bị phá tan tành để xây lên 15 , 20 hoặc vài chục tầng như tốc độ " hiện đại hóa , công nghiệp hóa " đất nước như ở bên ta !
Một góc phố khu dân chợ nhộn nhịp , gần chợ gần sông ở Phnom Penh .
Nguyễn Chí Hoài Nhơn