Các cô gái người H ' Mong đi làm việc . Photo Hoài Nhơn
Buổi sáng đẹp trời . Rời Mù Cang Chải , ven sông Pung Luông , theo quốc lộ 32 xuôi về hướng Hà Nội . Hai bên đường là những vùng ruộng bậc thang đẹp tuyệt vời , chắc chắn trong mùa lúa vàng còn đẹp hơn nữa ! Xa xa là những ngọn núi cao ngất : núi Tong Mây Tê 2240m , núi Tà Đông 2288m , núi Pu Luông 2985m . Những bản có tên nghe rất hay như : Chế Cu Nha , Dế Xu Phình .
Giòng sông ôm một bán đảo , có ruộng bậc thang và ngôi nhà sàn xinh xắn !
Đèo Khau Phạ lên rất cao , lạnh và đầy sương mù giăng mắc , xuống đèo thì trời khô ráo và ấm thấy rõ !
Thị trấn giữa đường là Tú Lệ nổi tiếng với gạo nếp rất ngon và phụ nữ . . . rất đẹp ! Nhờ thời tiết mát mẻ , nguồn nước sạch , dinh dưỡng tốt nên đàn bà con gái ai cũng xinh xắn , trắng trẻo , má đỏ môi hồng đầy nét quyến rũ ! Đang bữa trưa nên mình được thưởng thức xôi nếp Tú Lệ với thịt nướng rất ngon , chấm với . . . muối ớt ! Đúng là danh bất hư truyền .
Thị trấn Tú Lệ
Nghĩa Lộ thời Pháp là một tỉnh riêng biệt và là cửa ngỏ để lên vùng tây bắc , có đồn lính và nhà giam tù chính trị . Ngày 17 tháng 3 năm 1945 sau khi Nhật đảo chánh Pháp , các chiến sĩ cách mạng tổ chức nổi dậy phá tù vượt ngục , bị thực dân Pháp đàn áp dã man , 9 người đã anh dũng hy sinh . Trong số người sống sót trở về tiếp tục hoạt động có ông Vương Thừa Vũ , sau 1945 là tư lệnh đầu tiên của đại đoàn 308 , đại đoàn quân tiên phong , danh từ đại đoàn sau này được đổi thành sư đoàn . Còn người nữa là sử gia Trần Huy Liệu , trở thành bộ trưởng bộ tuyên truyền đầu tiên của nước Vietnam dân chủ cộng hòa .
Thị xã nhỏ , có vài con đường trải dài song song với quốc lộ , một số đường xương cá và chợ Mường Lò với gạo nếp ngon có tiếng của vùng này .
Nguyễn Chí Hoài Nhơn