Trang thông tin liên lạc của cựu Giáo Sư và học sinh Trung Học Cường Để Qui Nhơn

Trang Facebook của cuongde.org

  • DaiThinhDuong1200
  • NhaGiuXe1200
  • CD4 1200
  • hinhCu 1200

Hai Ngôi Chùa Hương

Việt Nam có hai quần thể mang tên chùa Hương Tích, một ở Miền Trung và một ở Miền Bắc. Đường lên chùa, cả hai nơi, đều phải dùng thuyền ngược dòng suối và leo dốc vượt ngàn, mới đến được.

I - CHÙA HƯƠNG TÍCH Ở HÀ TĨNH

Trên dãy Hồng Lĩnh có 99 ngọn núi cao vút, cảnh trí đẹp đẽ và hùng vĩ, xứng đáng là “Hoan Châu Đệ Nhất Danh Lam.” Chùa Hương Tích còn gọi là chùa Tiên, nằm trên đỉnh Sư Tử núi Hương Tích, trong dãy Hồng Lĩnh, và thuộc địa phận xã Thiên Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Chùa cách Hà Nội chừng 300 km về hướng Nam.

image001
H 1: Đường lên chùa Hương Tích, Hà Tĩnh. (Ảnh của Dongson.vmvn, 2010, vi.wikipedia)

Xem tiếp...

Những Bài Khảo Luận Đầu Tay - Đoạn II: Đào Duy Từ, Cuộc Đời Và Sự Nghiệp 1572 – 1634 (Nhâm Thân – 17/ 10/ Giáp Tuất)

(Bài thuyết trình nhân lễ giỗ lần thứ 340 của Lộc Khê Hầu ngày 17- 10- Giáp Dần tức ngày 30- 11- 1974 tổ chức tại sân Trường Trung học Đào Duy Từ, An Nhơn;  bổ chính ngày 12- 09- 2020 tại San Jose.)


image001
H 1: Chiêng trống gióng lên, Quan khách đứng nghiêm chỉnh, Ban Tổ Chức cử hành tế lễ.

I    -     GIA THẾ VÀ THÂN THẾ

Nha Úy Nội Tán Lộc Khê Hầu Đào Duy Từ (陶 維 慈) nguyên quán làng Hoa Trai (華 斎 村) [1], xã Vân Trai (雲 斎 社), tổng Liên Trì (蓮 池 總), huyện Ngọc Sơn (玉 山 縣), phủ Tĩnh Gia (靜 嘉 府), trấn Thanh Hoa (清 花 鎭) [2]; sau là  thôn Sơn Thắng, xã Nguyên Bình, huyện Tĩnh Gia [3], tỉnh Thanh Hóa (清 化 省). Ông sinh năm Nhâm Thân tức năm 1572 đời Lê Anh Tông (1557 - 1573) trong thời Nam Bắc Triều và mất ngày 17/ 10/ Giáp Tuất tức năm 1634, hưởng thọ 63 tuổi ta.

Xem tiếp...

Đào Tấn, Con Người Và Tác Phẩm (1845-1907)

I   -   TIỂU SỬ

DaoTan001  
Chân dung Đào Tấn (Ảnh thờ tại từ đường làng Vinh Thạnh)

Ông nguyên có tên là Đào Đăng Tấn, vì tránh quốc húy bỏ chữ Đăng (登), nên gọi gọn Đào Tấn (陶  進). Ông sinh ngày 27 tháng 2 năm Ất Tỵ, tức ngày 3- 4- 1845, niên hiệu Thiệu Trị thứ 5. Quê quán tại làng Vinh Thạnh, tổng Thời Tú, huyện Tuy Phước, phủ An Nhơn, tỉnh Bình Định; nay là thôn Vinh Thạnh 2, xã Phước Lộc, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Mất ngày ngày rằm tháng 7 năm Đinh Mùi (Thành Thái thứ 19) nhằm ngày 23 tháng 8 năm 1907, hưởng thọ 62 tuổi.

Xem tiếp...

Làng Tiến Sĩ

Từ quốc lộ 5 Hà Nội đi Hải Phòng, lần lượt qua các thị trấn Bần Yên Nhân, Mỹ Hào của tỉnh Hưng Yên, rồi vượt ranh giới sang tỉnh Hải Dương, xuyên qua huyện Cẩm Giàng để đến tỉnh lỵ. Dọc theo con đường ấy, trong địa phận Hải Dương về phía Nam, có con sông Đình Đào chảy vòng ra hướng Đông rồi quặt xuống Nam, phân ra một vùng đất có bốn mặt sông. Đó là huyện Đường An, thuộc phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương; gồm 10 tổng, chia ra 66 làng. Trong đó có làng Mộ Trạch, thuộc tổng Thì Cử. Sau năm 1945, thôn Mộ Trạch thuộc xã Tân Hồng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương. Sau năm 1975, sáp nhập hai huyện Cẩm Giàng và Bình Giang thành huyện Cẩm Bình, hai tỉnh Hải  Dương và Hưng Yên hợp thành tỉnh Hải Hưng. Ngày 6 tháng 11 năm 1996 lại tách tỉnh, tách huyện, thôn Mộ Trạch thuộc xã Tân Hồng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương.

Mộ Trạch cách Hà Nội khoảng 50 km, và cách thành phố Hải Dương về phía Tây Nam khoảng 30 km.

LangTienSi image001
H 1: Đường vào làng Mộ Trạch từ cổng phía Bắc. (Nguồn: Facebook.com/MoTrach)

Xem tiếp...

Trận Rạch Gầm Xoài Mút

TienGiang RGXM
H 1: Sông Tiền, đoạn Rạch Gầm - Xoài Mút (Ảnh: vi.wikipedia.org)

Tháng 2 năm Quý Mão (1783), Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ đem quân đi đường thủy, vào cửa Cần Giờ, ngược dòng sông Lòng Tảo tiến vào Gia Định. Bên Bắc ngạn có Tư khấu Nguyễn Văn Kim dẫn đầu, phía Nam ngạn do Đô đốc Lê Văn Kế chỉ huy. Nguyễn Ánh và Châu Văn Tiếp dốc toàn lực chống đỡ, dùng kế hỏa công, bổng gió Đông Bắc nổi lên, khiến ngọn lửa quay ngược lại, thiêu rụi cả hạm đội của Nguyễn vương [1], nên bị thảm bại. Nguyễn Ánh cùng tướng Nguyễn Kim Phẩm và vài kẻ thân tín kéo tàn quân chừng 100 người chạy xuống Ba Giồng (Định Tường). Còn Châu Văn Tiếp, men theo đường núi chạy qua Cao Miên, rồi đến Xiêm La cầu viện. Lấy được Gia Định, quân Tây Sơn vào đóng ở Sài Côn [2].

Xem tiếp...

Các Trường Trung Học Và Cao Đẳng Ở Tỉnh Bình Định Trong Thời VNCH

 Phần A
LỜI MỞ ĐẦU

Khi viết đề tài này, chúng tôi gặp hai trở ngại lớn:

- Thứ nhất, tài liệu viết về các ngôi trường rất hiếm;

- Thứ hai, tất cả văn kiện từ tháng 4 năm 1975 về trước, được lưu trữ tại các trường, đều bị thất lạc.

Ngày nay, chúng tôi chỉ có vỏn vẹn tập sách “Ai Có Về Qui Nhơn” của Trần Đình Thái, do Tủ Sách Đẹp Quê Hương xuất bản, tại Sài Gòn, vào năm 1973. Một tài liệu biên soạn đầy khả tín vì căn cứ vào các văn kiện được lưu trữ, và tác giả còn đến tận nơi để khảo sát, phỏng vấn. Có thể nói, đây là quyển Địa phương chí của tỉnh nhà thời ấy, sách dày 150 trang, với kích cỡ 20 x 14 cm. Tuy nhiên, mục dành cho học hiệu lại quá sơ lược, chỉ có 10 trang (từ trang 55 đến 64) viết về 12 trường Trung học trong thị xã Qui Nhơn, được chia ra như sau:

Xem tiếp...

Trường Nữ Trung Học Qui Nhơn

Đào Đức Chương

Nguyên cơ sở này là Trung Học Tư Thục Tân Bình [1], mở dạy các lớp Trung học Đệ Nhất cấp, nằm trên đường Nguyễn Huệ, nhưng quay mặt về hướng Bắc, phía Nhà Thờ Chánh Tòa (còn gọi là Nhà Thờ Nhọn), và cổng trường thông ra đường Hai Bà Trưng [2]. Sau năm 1963, cơ sở này được sung công, và thuộc tài sản của tỉnh Bình Định, rồi chuyển cho Bộ Giáo Dục để mở một trường Nữ Trung học Công lập cho tỉnh nhà.

image001 NTHQN
H 1: Tiền thân của trường Nữ Trung Học Qui Nhơn là dãy nhà 2 tầng màu vàng, bên phải không ảnh, 1966. (Khổng Xuân Hiền giới thiệu, cuongde.org)

Xem tiếp...

Phước An Thương Hội

Phước An Thương Hội là một công ty kinh doanh hai dịch vụ buôn bán và vận tải, tại tỉnh Bình Định, nhằm mục đích kiếm tiền lời trợ giúp du học sinh của tỉnh nhà ăn học thành tài.

Thành phần tham gia công ty gồm các vị túc nho từ Tiến sĩ, Phó bảng, Cử nhân, Tú tài, Hàn lâm của hai phủ Tuy Phước và An Nhơn. Vì vậy, ghép hai địa danh là Phước An, đặt tên cho thương hội.

1 - Cách tổ chức:

- Người sáng lập Phước An Thương Hội là Phó bảng Đào Phan Duân ở làng Biểu Chánh, nay thuộc xã Phước Hưng, huyện Tuy Phước, làm cố vấn thường trực.

- Tiến sĩ Hồ Sĩ Tạo, người làng Hòa Cư, nay thuộc xã Nhơn Hưng, huyện An Nhơn, được mời làm cố vấn danh dự.

- Hội trưởng Thương hội, kiêm Thủ quỹ là Cử nhân Lê Doãn Sằn, người làng An Cửu, nay thuộc xã Phước Hưng, huyện Tuy Phước, đặc trách về thương mại.

Xem tiếp...

Vấn Đề Hành Chánh Thôn Bình Thạnh và Hưng Thạnh

Thôn Bình Thạnh và Hưng Thạnh nằm ở phía bờ Tây đầm Thị Nại. Một nhánh của sông Hà Thanh chảy qua địa phận phường Nhơn Phú, vào hồ Phú Hòa (Nhơn Phú), rồi thoát ra đầm Thị Nại qua ngả Cầu Đôi, làm ranh giới cho hai thôn này.

Đơn vị hành chánh cấp thôn, ấp mang tên Bình Thạnh và Hưng Thạnh đã có từ lâu, có thể trong thời Chúa Nguyễn, nhưng bằng chứng mà ngày nay còn lưu giữ được là Địa Bạ Triều Nguyễn, Gia Long lập năm 1815. Và địa danh Bình Thạnh tồn tại suốt trong 2 thế kỷ (19 và 20), còn Hưng Thạnh đến năm 1930 thì bị giải thể.

Cũng như một số các thôn trong huyện (phủ, quận) Tuy Phước, Bình Thạnh và Hưng Thạnh đã trải qua các thời kỳ cải tổ hành chánh như sau:

01/ Căn cứ vào Địa Bạ Triều Nguyễn tỉnh Bình Định, lập năm 1815, niên hiệu Gia Long thứ 14, đã có ấp Hưng Thạnh nằm trong tổng Vân Dương, huyện Tuy Viễn. Và ấp Bình Thạnh nằm trong thuộc [1] Thời Tú, huyện Tuy Viễn [2]

02/ Năm 1832, Minh Mạng thứ 13, cải tổ hành chánh các tỉnh phía Nam, từ Quảng Nam trở vào: bỏ các danh hiệu trấn, thuộc, ấp thay vào gọi là tỉnh, tổng, thôn; đồng thời lập nhiều huyện, tổng, thôn mới.

Xem tiếp...

Trường Sư Phạm Qui Nhơn

Trước tháng Tư năm 1975, từ bến xe Qui Nhơn băng qua đường Gia Long, theo đại lộ Võ Tánh, đi về phía biển, cuối cùng gặp đường Nguyễn Huệ, rẽ mặt về hướng Tây Nam. Con đường Nguyễn Huệ chạy dọc theo bờ biển, bên trái là xóm dân chài Khu Hai, bên mặt có Trung Tâm Y Tế Toàn Khoa Qui Nhơn, rồi qua khúc quanh Eo Nín Thở, đến ngã ba Nguyễn Huệ và Nguyễn Hữu Lộc, ở góc đường phía Tây là cơ sở Quân Sự. Vẫn trên con đường Nguyễn Huệ, từ đây, bên trái là bãi Thùy Dương; bên phải, đi một quãng nữa, sẽ gặp Trường Trung Học Vi Nhân, rồi Trường Sư Phạm Qui Nhơn, kế đến là Trường Trung Học Kỹ Thuật, tiếp theo có Quân Y Viện và kho Y Dược 720 của Quân Đoàn 2. Nơi đây, qua khỏi ngả ba, là khu vực Ghềnh Ráng, nếu vẫn tiếp tục đi trên đường Nguyễn Huệ, bên phải là phía hông của Trung Tâm Huấn Luyện Nhân Dân Tự Vệ của ông Võ Trấp, nằm dựa lưng vào núi Vũng Chua. Và bên trái, nhìn lên chân đồi là mộ Hàn Mạc Tử .

Một góc Qui Nhơn, chụp năm 1966
H 1: Một góc Qui Nhơn, chụp năm 1966, từ Bệnh viện
Thánh Gia nhìn về Ghềnh Ráng và núi Vũng Chua.
Ảnh từ Khổng Xuân Hiền, Cuongde.org

TRƯỜNG SƯ PHẠM QUI NHƠN

Có thể nói Trường Sư Phạm Qui Nhơn là trường cao cấp nhất tại Qui Nhơn thời bấy giờ. Nhiệm vụ chính là đào tạo Giáo chức ngạch Giáo Học Bổ Túc cho các tỉnh Miền Trung. Ngoài ra, theo Trần Đình Thái [1], Trường còn giữ vai trò mở những khóa Tu nghiệp vào dịp ba tháng nghỉ hè, cho Giáo viên Tiểu học tại các Ty Tiểu Học thuộc Vùng I và Vùng II.

Xem tiếp...