Tuổi thơ của tôi gắn chặt với hàng cây rù rì ven sông.
Trong giấc mơ, tôi vẫn thấy, tôi và chị Phúc, hai chị em chạy dọc theo bờ ruộng, đuổi lũ chim đậu trên hàng cây rù rì bay xuống ăn lúa. Bóng hai đứa bé gái cầm hai cái thùng thiếc vừa gõ, vừa chạy dọc theo bờ ruộng, dưới hàng cây rù rì, gió từ sông thổi vào, những lá cây chạm vào nhau xào xạc nghe rù rì, rù rì…như tiếng ai thì thầm, thì thầm…như tiếng ngàn xưa vẫn vọng lại trong tôi…
Ba tôi mất sớm, lúc đó tôi lên bốn, chị Phúc lớn hơn ba tuổi, chưa biết chết là gì, hai đứa thấy nhà sao đông vui mà má và các chị lại khóc…Rồi sao đêm nào, đến gần sáng, mình nằm trong lòng má mà lại ướt và lạnh đến thế! Thì ra nước mắt má tôi đã chảy từng đêm, từng đêm …
Trong gia tài để lại của ba tôi có một đám ruộng, là kết quả một thời gian dài nghiên cứu, tìm cách đưa phù sa của con sông bồi đắp vào bờ rồi giữ phù sa lại thành ruộng lúa. Công trình này, má tôi luôn phản đối vì theo má nó vừa cực, vừa tốn kém mà lại không kinh tế.
Ba tôi đắp một cái đập, xoay dòng chảy của con sông, đưa phù sa vào ruộng (Ba chuyên về dẫn thủy nhập điền mà). Khi nước lớn, nước mang theo phù sa vào nhưng khi nước ròng nước lại mang phù sa đi. Sau nhiều lần thất bại, ba tôi nghĩ ra cách giữ phù sa lại bằng cách trồng hàng cây rù rì giữa bờ sông và bờ ruộng. Hàng cây rù rì này sẽ giữ lại phù sa khi nước ròng.
Hàng cây rù rì còn bé tí thì ba tôi mất.Trước khi chết, ba tôi rất hối hận vì đã không nghe lời má và dặn dò kỹ là phải bỏ cái công trình ấy đi để lo nuôi bầy con… Nhưng má tôi, người phụ nữ thủy chung, son sắt, chồng chết khi vừa tuổi bốn mươi, vẫn cố gắng một mình nuôi bảy đứa con nhỏ dại và quyết tâm hoàn thành cái công trình tâm huyết của chồng lúc sinh thời.
Trải qua bao mùa mưa nắng, hàng cây rù rì lớn lên và tôi cũng lớn lên… Trong ký ức tuổi thơ, có biết bao hình ảnh gắn chặt với cây rù rì…Vào những ngày mưa gió, đập chắn nước bị thủng, tôi ngồi trên bờ sông , dưới hàng cây rù rì, chờ má bơi ra tìm chỗ thủng cái đập để vá. Trong dòng nước chảy xiết, bóng má tôi xa dần…Tiếng mưa rơi, tiếng gió thổi, tiếng lá cây rù rì xào xạt chạm vào nhau như tiếng ai nói chuyện với nhau, ban đầu thì thầm, thì thầm…sau lớn dần, lớn dần…như đe dọa !Tôi sợ lắm! Không sợ gió, không sợ mưa mà chỉ sợ…lỡ má không vào thì sao!
Hàng cây rù rì càng lớn, phù sa càng giữ lại nhiều.Và công trình của ba tôi đã hoàn thành đúng như mong ước: đám ruộng trồng lúa tốt vào hàng nhất nhì trong thôn. Má tôi vui vì đã hòan thành ước nguyện của người chồng đã mất!
Tôi hiểu vì sao chúng tôi yêu thương và quý trọng mẹ mình đến thế! Chị Hương có bài thơ viết về mẹ, bây giờ tôi vẫn nhớ:
Kẽo kẹt tiếng võng đưa,
Ru hồn con bơ vơ.
Gió đêm về lay nhẹ,
Bóng dáng mẹ xa mờ…
Tóc mẹ điểm hoa râm.
Thương kiếp sống âm thầm,
Thương đàn con côi dại.
Đêm dài ánh mắt phai…
Tôi không biết làm thơ, tôi thương má, tôi luôn nhớ hàng cây rù rì, nó mềm mại và dẻo dai, nó kiên trì và dũng cảm, nó thủy chung, sâu sắc, nó che chắn phù sa và bảo bọc ruộng lúa, nuôi chúng tôi khôn lớn…
Tôi hỏi chị Phúc: ” Cây rù rì có hoa không chị Phúc?”. Chị Phúc bảo: ” Mầy quên rồi à? Hoa rù rì đẹp lắm!”
Vâng, cây rù rì có hoa và hoa rất đẹp! Quên nữa hoa này có mùi thơm thoang thoảng như hoa cau, đọt lá có thể cuốn bánh xèo..
Hạnh Nhân
Số lần đọc: 4895
Chào chị Hạnh Nhân,
Lần đầu tiên Tiến nghe và thấy cây Rù rì đấy. Cái tên nghe thân tình quá đi. Cứ như là những lời tình tự của gió trăng!!!Vậy có phải ở đèo Rù rì (gần Nha Trang)có nhiều hoa này, nên người ta gọi là đèo Rù Rì?
trả lời Kim Tiến
Chào Kim Tiến,
Chị cũng có nghe địa danh đèo Rù Rì nhưng chưa đến bao giờ nên không biết ở đó có cây rù rì hay không. Cái này chắc phải nhờ mấy anh hay đi và biết nhiều trả lời giúp.Cây rù rì trong hình là ở rừng Nam Cát Tiên.Nếu có dịp đến rừng Nam Cát Tiên em nhớ đến ngồi bên hàng cây rù rì ở cạnh bờ sông,mỗi lần gió thổi,cây uốn mình theo gió,tiếng lá cây chạm vào nhau quyện trong gió nghe rù rì,rù rì…rất lãng mạn!
Chị Hạnh Nhân ơi, rừng Nam Cát Tiên ở đâu vậy? Tiến chưa bao giờ nghe tới. Mà đi đến đó có dễ dàng không? Lần tới về trung, Tiến phải để ý thử có nhiêù cây hoa rù rì ở đèo Rù rì hay không rồi Tiến cho chi biết nhé! 🙂 Cảm ơn chị thật nhiều.
Kim Tiến
Rừng Nam Cát Tiên thuộc tỉnh Đồng Nai, rất dễ đi. Từ Sài Gòn lên Đà Lạt, trên đường đi Tiến có thể ghé thăm rừng Nam Cát Tiên .Nhớ đi soi thú ban đêm nha, vui lắm!
hi
đèo Rù rì bạn à- vì ở đó có gió thổi suốt ngày đêm…tớ cũng tên Hạnh Nhân và có người anh tên Phúc…